Przydawka rozwinięta (imiesłowy) – Das erweiterte Attribut.
Najpier przykłady na imiesłowy albo inaczej: przydawka rozwinięta:
Der essende Hamburger. (jedzący hamburczyk (mieszkaniec Hamburga))
Der gegessene Hamburger. (Zjedzony hamburger (albo hamburczyk (mieszkaniec Hamburga)).
„Przydawka rozwinięta” – a co się za tym kryje? Chodzi o takie użycie czasowników by wyrazić po niemiecku polskie „-ący” i „-ac” – biegnący, czytający, biegnąc, czytając. W niemieckim tworzymy takie imiesłowy poprzez dodanie końcówki -d do bezokolicznika czasownika. Odmieniane są te imiesłowy tak samo jak przymiotniki:
laufen – laufend
schlafen – schlafend
Die laufende Nase.
Ein schlafendes Kind.
W przypadku czasu przeszłego używamy po prostu czasownika w czasie przeszłym Perfekt (Partizip2). A odmieniamy takie imiesłowy czasu przeszłego tak samo jak przymiotniki: (dlatego warto to powtórzyć)
kochen – gekocht
verstehen – verstanden
Die gekochte Suppe.
Die verstandene Aufgabe.
Zdania z rozwiniętą przydawką mogą zastąpić zdania przydawkowe (patrz rozdział „zdania przydawkowe”):
Der Dieb, der auf die Polizei wartet. – Der auf die Polizei wartende Dieb.
Die Wurst, die sehr schlecht schmeckt, ist nicht frisch. – Die sehr schlecht schmeckende Wurst ist nicht frisch.
Das sind goldene Münzen, die er gestern gefunden hat. – Das sind gesntern von ihm gefundene goldene Münzen.
Inaczej niż w języku polskim zaimek zwrotny w takich zdaniach w języku niemieckim występuje przed czasownikiem:
Der sich langweilende Schüler. –Nudzący się uczeń.
Zadanie 1
Czy czas teraźniejszy, czy czas przeszły przydawki rozwiniętej? Zdecyduj który czas będzie właściwy:
- Der ironisch ………………………. Mann. (lachen)
- Sind das alles schon …………………………… Bücher? (lesen)
- Die vor 30 Minuten …………………………. Pizza ist noch nicht da. (bestellen)
- Die mir die Haare ……………………….. Friseurin ist wirklich gut. (schneiden)
- Das diese Woche ………………………. Auto ist schon wieder kaputt. (reparieren)
- Der über dich ……………………… Junge lebt riskant. (lachen)
- Der in der Ecke ………………….. Mann beobachtet uns. (stehen)
- Das ist wirklich eine zu oft ………………………. Hose! (tragen)
- Das von dir …………………….. Spiel war eine Sensation. (gewinnen)
- Ich bemerkte seinen …………………………. Blick. (fragen)
Antworten:
- lachende 2. gelesene 3. bestellte 4. schneidende 5. reparierte 6. lachende 7. stehende 8. getragene 9. gewonnene 10. fragenden
Może masz jakieś pytania odnośnie niemieckiej rozwiniętej przydawki?